Pan Świata
  • nowe nazwy geograficzne?
    4.03.2009
    4.03.2009
    Szanowna Poradnio,
    w 2007 r. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami RP, z wiceprzewodniczącym prof. Andrzejem Markowskim, opublikowała wykaz Nazwy państw świata, ich stolic i mieszkańców. Zgodnie z nim „zalecona do stosowania” pisownia nazw stolic to m.in. Niamey, Lome [„e” z akcentem ostrym] i Pjongjang (!). Jednak WSO PWN 2006 i WSPP 2006 (red. A. Markowski) podają wyłącznie: Niamej, Lome i Phenian… Proszę o komentarz do tych rozbieżności.
    Michał Gniazdowski
  • Odpowiednik
    16.04.2019
    16.04.2019
    Szanowni Państwo,
    czy wyraz odpowiednik jest wyłącznie męskorzeczowy (widzę ten odpowiednik, to są te odpowiedniki), czy może też być męskoosobowy (widzę tego odpowiednika, to są ci odpowiednicy)? Oba warianty podaje Słownik gramatyczny języka polskiego, ale już Uniwersalny słownik języka polskiego podaje wyłącznie pierwszą możliwość, także w odniesieniu do osób (np. Synowie stanowią jego doskonalsze odpowiedniki).

    Z wyrazami szacunku i serdecznymi pozdrowieniami
    Tomasz Majtczak
  • o niebie i ziemianach
    2.01.2012
    2.01.2012
    Szanowni Państwo!
    „Co poeta miał na myśli” w słowach kolędy Bóg się rodzi: „Cóż masz niebo nad ziemiany”. Co konkretnie oznacza ten werset w kontekście dalszego ciągu tej strofy. Czy ziemiany to narzędnik, czy biernik?
    Z poważaniem,
    Łukasz
  • osoby w wieku 50+
    5.02.2013
    5.02.2013
    Czy poprawne są wyrażenia dwadzieścia plus, trzydzieści plus, oznaczające wiek powyżej 20, 30 lat? Moim zdaniem te wyrażenia, spotykane głównie w języku marketingu, są sprzeczne z duchem języka polskiego.
  • palant
    20.04.2024
    6.12.2001
    Szanowni Państwo,
    Reaktywowalem z kolegami starą grę w palanta i w związku z tym mam kilka pytań. W odnalezionych przepisach palant oznacza kij do wybijania zwany również bijakiem. W słownikach palant oznacza grę lub obraźliwe określenie człowieka. Jak nazywamy zawodników grających w palanta? Wg analogii do piłka – piłkarze, czyli palanciarze, czy tak jak lekkoatleci, czyli palanci (w słowniku liczba mnoga istnieje w formie: palanty).
    Czy jestem Palantem, czy Palanciarzem?
    I jak brzmi liczba mnoga. Palanty?
    Wszelakie wyjaśnienie związane z moim ukochanym palantem z radościa przyjmę.

    Pozdrawiam.
    Jacek Pawlak
  • Pochodzenie nazwy guziec

    28.12.2021

    Czy istnieją jakiekolwiek przesłanki mogące rzucić światło na etymologię polskiego słowa „guziec”? Skąd w naszym języku taka nazwa tego afrykańskiego zwierza? Pozdrawiam ze Śląska.

  • poukładać sobie coś w głowie

    25.06.2023
    25.06.2023

    Szanowna Poradnio,

    czy wyrażenie „poukładać sobie coś w głowie” (chodzi o jakieś przeżycia, wydarzenia, o przemyślenie wszystkiego) jest poprawne? Czy nie jest to np. kalka z angielskiego?

    Z wyrazami szacunku

    Czytelnik

  • przełożony
    4.03.2010
    4.03.2010
    Witam,
    bardzo interesuje mnie pochodzenie słowa przełożony w rozumieniu 'ktoś, kto jest nad nami, kto jest naszym przełożonym'. Dlaczego akurat przełożony? Próbowałem znaleźć w tym jakiś sens, ale jedyne, co przyszło mi do głowy, to przekształcenie z formy przedłożony, gdzie łożony znaczy 'usytuowany przed nami'. Proszę o pomoc.
  • rzeczownik od miły
    24.06.2011
    24.06.2011
    Witam!
    Chciałbym się dowiedzieć, jak brzmi rzeczownik od słowa miły. Niby banalny wyraz, ale znalezienie odpowiednika zajęło mi dosyć sporo czasu i do żadnego wniosku nie doszedłem. Stąd pytanie i prośba o odpowiedź, gdyż mnie to nurtuje, najzwyczajniej w świecie.
    Pozdrawiam
  • sentyma
    22.05.2011
    22.05.2011
    Natknąłem się na dwa artykuły, w których pojawiło się słowo sentyma. Przykład pierwszy: „My name is Bond, James Bond. Przyznacie, że nie ma chyba na świecie częściej powtarzanej i bardziej modyfikowanej sentymy”. Drugi kontekst był recenzją książki Setnik bajek Ignacego Krasickiego: „Powtarzając (..) życiowe sentymy, (…) nie zdajemy sobie sprawy, że niejednokrotnie tworzyli je znamienici autorzy”. W żadnym słowniku nie znalazłem tego tworu. Czy istnieje lub istniało? Skąd powstało?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego